September 2024
BOVEN-lid Jop Fackeldey deelt in zijn verslag zijn jarenlange ervaringen als wethouder en gedeputeerde in Flevoland over zijn inzet om risicogericht de energietransitie te bevorderen. Zijn stellingname was en is dat decentraal bestuurders zelf een brede onderbouwde risicoafweging moeten kunnen (blijven) maken over alle (veiligheids)lusten en -lasten. Hij gaat in op twee aspecten die het maken van deze brede risicoafweging zullen belemmeren en de voortgang in de energietransitie daardoor zullen vertragen. Zijn verslag ‘Eenzijdige risicobenadering belemmert een snelle en voldoende veilige energietransitie’ kunt u hier lezen.
Zijn stellingname presenteerde hij al eerder in een videoboodschap tijdens het symposium ‘Risks and Energy Transition’ dat in juni 2024 plaatsvond in het kader van de overhandiging van twee BOVEN-publicaties aan de Directeur Generaal Klimaat en Energie van het ministerie van EZK.
Juli 2024
Wethouder Arjen Nolles van de gemeente Het Hogeland raakt in zijn gesprek twee punten die nog niet zo vaak aan bod zijn gekomen in deze reeks: dit is niet de eerste energietransitie waarin we onbekende risico’s lopen en de veroudering van de huidige fossiele infrastructuur is ook een deels onbekend risico. Aanleiding voor het gesprek was de komst van twee energie-opslagsystemen in de Eemshaven. Beide grootschalige opslagsystemen zijn bedoeld om het Nederlandse elektriciteitsnet in balans te houden. Het verslag ‘We kunnen leren van de succesvolle energietransitie uit de jaren zestig’ kunt u hier lezen.
We merken op dat een andere doelstelling van energie-opslagsystemen het opslaan van energie is zodat deze weer kan worden afgestaan aan de directe omgeving op momenten dat gebruikers dat nodig hebben. Dit type energie-opslagsystemen is al eerder besproken in deze reeks en was ook onderwerp van het reflectiedocument van BOVEN: ‘Worstelen met decentrale energie-opslagsystemen en hun risico’s’.
Maart 2024
Wethouder Peter Hoek (foto) en beleidsadviseur Lizette de Hond delen hun bestuurlijke ervaringen over de realisatie van een collectieve batterij met ‘slimme sturing’ op een industrieterrein in de gemeente Tholen, die ruimte op het stroomnet moet creëren. Netcongestie is een urgent thema voor Tholen, omdat het bedrijven op dit moment beperkt om (verder) te kunnen verduurzamen en uit te kunnen breiden. Hun verslag ‘Energy hub: veel energie nodig voor de eerste kleine collectieve batterij in Tholen’ kunt u hier lezen.
Wethouder Dimitri Horsthuis-Tangelder (foto), tevens lid van BOVEN, en ondernemer Etiënne Schiffelers reflecteren op het initiatief om een buurtbatterij (de PowerHub) op een bedrijventerrein in de gemeente Overbetuwe te bouwen. Het zou de eerste collectieve batterij op een bedrijventerrein in Nederland worden. Begin februari 2024 werd het initiatief afgeblazen. Hun verslag ‘Batterij op bedrijventerrein: bestuurlijke wil is noodzakelijk maar niet altijd genoeg’ kunt u hier lezen.
Over het einde van het project ontstond echter al snel een publiciteitsgolfje, wat vervolgens ook tot Kamervragen74 leidde. De politiek-mediale druk leek een reden voor TenneT om bij nader inzien toch het initiatief te faciliteren. De minister zei daarover in een overleg met de vaste Kamercommissie: ‘Gelukkig hebben Tennet en het bedrijventerrein een oplossing gevonden hebben. En dat is ook precies de mindset die we nodig hebben. Niet het kan niet, maar vooral hoe kunnen we dit wel met elkaar voor elkaar krijgen’. Zie ook hoofdstuk 5 van het reflectiedocument ‘Bestuurders aan het woord over veiligheidsrisico’s in de energietransitie.’
Wethouder Tanja de Jonge, tevens lid van BOVEN, legt uit wat haar bestuurlijke ervaringen zijn met de aanleg van een ondergronds waterstofstation in de gemeente Dordrecht. Het station dat op 9 oktober 2023 werd geopend, is het eerste ondergrondse waterstoftankstation in Europa. Haar verslag ‘Waterstoftankstation: meer en eerdere bestuurlijke betrokkenheid is gewenst’ vindt u hier. Op het symposium ‘Risks and Energy Transition’ dat op 27 juni 2024 plaatsvond, heeft Tanja haar bestuurlijke ervaring ook aan met de zaal gedeeld in een korte videoboodschap.
Januari 2024
Wethouder Tobias van Elferen van de gemeente Nijmegen (tweede van links op de foto) legt in zijn verslag uit dat hij het als een worsteling ervaart om veiligheidsrisico’s, die zich al dan niet tijdens de energietransitie kunnen voordoen, in het juiste perspectief te plaatsen bij inwoners en gemeenteraadsleden. Hij licht dit toe aan de hand van twee casus. De eerste casus is de inzet van de gemeente door het overgaan op collectieve warmte. De tweede casus is de poging die de gemeente deed om duurzaam asfalt te laten produceren door asfaltfabriek APN die al 50 jaar onderdeel van Nijmegen uitmaakt(e). Zijn verslag ‘Belemmering transitie: gezondheid is een buitengewoon risico geworden’ treft u hier.
December 2023
Wethouder Frank van Kuppeveld (foto) en programmamanager energietransitie Erik Bulten delen hun bestuurlijke ervaringen met geothermietoepassingen die al ruim tien jaren in de Zuid-Hollandse gemeente Pijnacker-Nootdorp plaatsvinden. Hun verslag ‘Geothermie: gemeentelijke veiligheidscommunicatie met bewoners is cruciaal’ treft u hier. Op het symposium ‘Risks and Energy Transition’ dat op 27 juni 2024 plaatsvond, heeft de wethouder zijn bestuurlijke ervaring ook kort met de zaal gedeeld in een korte videoboodschap.
November 2023
Burgemeester Gerben Dijksterhuis (foto), tevens lid van BOVEN, en communicatieadviseur Saskia de Vries delen als eerste hun bestuurlijke ervaringen met de ‘Borselse 100’. Dit is het burgerberaad van 100 inwoners van de gemeente Borsele dat een pakket aan voorwaarden heeft opgesteld voor de realisatie van nieuwe grootschalige energie-initiatieven in Borsele. Het gaat onder meer over de komst van twee nieuwe kerncentrales, de bedrijfsduurverlenging van de bestaande kerncentrale en de versterking van het hoogspanningsnetwerk. Hun verslag ‘Kernenergie: bewaken verwachtingen burgerparticipatie vergt bestuurlijke aandacht’ vindt u hier.